Theo tín ngưỡng dân gian của người Việt, tháng 7 âm lịch hàng năm được xem là tháng “cô hồn”. Để tránh những điều xui xẻo, mọi sinh hoạt thường nhật trong mỗi gia đình đều được dè chừng, kể cả việc ăn uống cũng không ngoại lệ. Dưới đây là những món ăn kiêng kỵ trong tháng cô hồn của người Việt bởi chúng khiến nhiều người cảm thấy kém may mắn.
Tháng cô hồn là khái niệm quen thuộc trong dân gian Việt Nam, nói về một khoảng thời gian có ý nghĩa quan trọng trong đời sống tâm linh, phong tục tập quán của người Việt Nam.
Tháng 7 âm lịch được nhiều người gọi là “tháng cô hồn”. Khái niệm này lưu truyền qua rất nhiều thế hệ và có nhiều giả thuyết xoay quanh nó. Vậy tháng cô hồn là gì? Nguồn gốc tháng cô hồn thế nào?
Nhiều ý kiến cho rằng khái niệm tháng cô hồn bắt nguồn từ Đạo giáo với quan niệm, từ ngày 2/7 âm lịch, Diêm vương bắt đầu mở quỷ môn quan cho quỷ đói được trở về dương gian.Theo tín ngưỡng này của người Trung Quốc, quỷ môn quan sẽ đóng lại vào nửa đêm 14/7. Trong thời gian gần nửa tháng đó, mọi người dương thường cúng cháo, gạo… để quỷ đói không quấy phá, gia đình được bình an, việc làm ăn không gặp rắc rối.
Ở VIệt Nam, cúng cô hồn được coi là một tín ngưỡng tâm linh truyền thống. Từ xa xưa, người Việt đã quan niệm con người có hai phần là phần hồn và phần xác. Tùy theo những hành động lúc còn sống mà khi mất đi, phần hồn được đầu thai thành kiếp khác hay xuống địa ngục, thậm chí lang thang quấy rối người thường. Tục cúng cô hồn xuất hiện từ quan niệm này.
Dân gian cho rằng trong tháng 7 âm lịch, dương gian xuất hiện rất nhiều quỷ đói, những vong hồn bị bỏ rơi lang thang khắp nơi. Chính vì vậy, các gia đình chuẩn bị gạo, cháo, muối để bố thí và cũng là hối lộ cho những vong linh này để họ không quấy phá cuộc sống hằng ngày của mình, cũng như để các vong linh có một ngày được ăn uống no nê, đỡ tủi phận.
Những việc làm này thể hiện tính nhân văn, nhất là với quan niệm về ngày xá tội: Con người dù gây ra tội ác thì sẽ bị trừng phạt, nhận quả báo nhưng cũng có một ngày được xá tội để đỡ khổ cực, đau đớn…
Tháng 7 âm lịch được coi là tháng cô hồn, dân gian có nhiều tập tục kiêng kỵ trong tháng này, bao gồm cả việc ăn uống. Vậy nên kiêng ăn gì trong tháng cô hồn?
1. Tháng cô hồn kiêng ăn cháo trắng
Một trong những điều kiêng kỵ trong tháng Cô hồn thì việc không ăn cháo trắng được nhiều nơi áp dụng.
Theo quan niệm dân gian, ngày Rằm tháng 7 cúng thí thực cô hồn, dã quỷ không thể thiếu cháo trắng. Nếu bạn ăn cháo trắng vào tháng này, ma quỷ sẽ nghĩ rằng bạn đang tranh ăn với họ. Vì thế, họ sẽ liên tục quấy phá và gây ra điềm xui xẻo cho bạn.
2. Tháng cô hồn kiêng ăn thịt vịt
Thịt vịt là món ăn phổ biến và khoái khẩu của nhiều người. Nhất là vào các dịp cuối tháng, nhiều người chọn ăn thịt vịt nhằm mục đích “giải đen”. Tuy nhiên, đây lại là món ăn kiêng kỵ trong tháng cô hồn.
Người ta cho rằng nếu ăn thịt vịt vào tháng này sẽ gặp phải tình trạng “tan đàn xẻ nghé”. Vậy nên, thay vì thịt vịt, mọi người thường lựa chọn các món từ thịt gà mang ý nghĩa cát tường, gợi đến những điều an lành, tốt đẹp.
3. Tháng 7 cô hồn kiêng ăn cá mè
Ngoài những món ăn trên, nhiều địa phương vùng miền Việt Nam còn kiêng không ăn cá mè. Nguyên nhân chính là do có chữ “mè” đi với chữ “mè nheo” nên có thể mang đến rắc rối, điều đen đủi.
Hơn nữa, cá mè còn tanh và nhiều xương hơn các loại cá khác, nên hạn chế ăn. Ngoài ra, món cá mè cũng bị kiêng ăn vào đầu năm hoặc đầu tháng, cũng bởi những lý do trên.
4. Tháng cô hồn kiêng ăn thịt chó
Đối với một số người, thịt chó vẫn là món ăn khoái khẩu. Tuy nhiên, người ta thường chỉ ăn thịt chó vào cuối năm hay cuối tháng để giải xui, còn đầu năm, đầu tháng sẽ kiêng khem.
Nguyên nhân là do dân gian có quan niệm “đen như mõm chó” – ăn thịt chó sẽ kéo theo vận đen cả tháng. Theo đó, trong tháng 7 cô hồn người ta cũng quan niệm kiêng ăn thịt chó để tránh xui xẻo.
5. Tháng cô hồn kiêng ăn mực
Mực là món ăn mà người Việt kiêng kỵ ăn trong ngày đầu tháng chứ không chỉ tháng cô hồn. Người ta cho rằng nếu ăn mực vào những ngày này thì cả tháng sẽ “đen như mực”, gặp đủ mọi chuyện bất trắc, xui xẻo
Vậy nên đây cũng là một trong những thực phẩm có trong “danh sách đen”, được nhiều người khuyên không nên ăn đặc biệt với những người phải đi xa hay có công việc quan trọng.
6. Tháng cô hồn kiêng ăn sầu riêng
Bản thân sầu riêng có nhiều dinh dưỡng. Tuy nhiên tên gọi và mùi của loại quả này gây e ngại cho nhiều người nhất là trong ngày mùng 1 tháng cô hồn, họ kiêng ăn vì sợ rằng sẽ u sầu cả tháng và luôn cô đơn một mình. Và họ sợ mùi của sầu riêng sẽ dẫn dụ vong hồn vào nhà.
7. Tháng cô hồn kiêng ăn cam, lê, chuối
Cũng như sầu riêng, cam, lê, chuối cũng là loại quả mà nhiều người có thói quen kiêng ăn vào tháng cô hồn – tháng 7 theo lịch âm.
Những loại quả này mang ý nghĩa: “quýt làm cam chịu, lê lết, trượt vỏ chuối”. Cả ba đều ám chỉ đến những tai họa, điều không may mắn và gây ra sự thất bại.
Không chỉ trong tháng cô hồn, ngày rằm mùng 1 đầu tháng người người ta cũng kiêng ăn chuối vì nó mang hình tượng không đẹp, xui xẻo.
8. Tháng cô hồn kiêng mắm tôm
Tưởng tượng những ngày mua thu mát trời, ngồi thưởng thức một mẹt bún đậu mắm tôm thì tuyệt cú mèo. Nhưng trong “tháng cô hồn”, nhất là người miền Bắc thường cấm kỵ ăn món này vì tin rằng dễ gặp xui xẻo. Bởi mắm tôm vốn dĩ có mùi “khó ngửi” nên dễ xúc phạm thần linh.
9. Tháng cô hồn kiêng ăn tôm
Đây là một tín ngưỡng của người dân miền Trung và miền Nam. Họ quan niệm rằng, tôm thường đi giật lùi sẽ mang đến một năm không thể thăng tiến. Hơn nữa tôm chứa phân ở đầu nên nếu ăn, tức đầu óc mụ mị, không thông suốt.
NT (SHTT)
