Huế không chỉ là vùng đất đẹp và mộng mơ bởi những người con gái với chất giọng ngọt ngào, ấm áp hay những khu danh lam, thắng cảnh đã thành di sản văn hóa. Mà nhiều người còn nhớ đến Huế bởi những món ăn ngon, hấp dẫn du khách đến “quên cả lối về”.
1. Cơm hến, Bún hến
Một bát cơm đúng chuẩn “Huế” phải là cơm nguội để qua đêm. Đúng với tính cách “ăn cay nói nặng”, món đặc sản Huế này phải đủ vị, mặn mà và đặc biệt là phải thật cay. Khi đến Huế, nếu bạn không dặn kỹ thì bát cơm hến của bạn đảm bảo sẽ khiến bạn bỏng lưỡi mà thôi.
2. Bún bò Huế
Chắc chắn nhắc đến Huế thì không thể không ăn bún bò nơi đây. Người Huế dùng xác ruốt để chắt lấy vị. Vì thế, bát bún bò Huế truyền thống muốn chuẩn vị là phải mặn nồng, đậm đà. Một điểm khác biệt giữa bún bò ở Huế với ở những vùng miền khác chính là sợi bún. Với món này, người Huế đặc biệt dùng bún gạo sợi nhỏ, hay còn gọi là bún tươi, loại bún mà bạn thường ăn khi gỏi cuốn, hoặc bún riêu, bún măng.
Bún bò Huế chỉ được bán vào buổi sáng mà thôi. Mỗi sáng, chỉ cần bát bún bò đầy đủ thịt bò, giò heo, chả Huế, chả tôm là đã quá tuyệt vời và đầy năng lượng để bắt đầu một ngày du lịch của bạn.
3. Mè xửng
Mè xửng, hay còn gọi là kẹo mè xửng, là một trong những món ăn luôn xuất hiện trên bàn trà của người Huế. Người Huế xưa thường vừa uống trà, vừa nhâm nhi miếng mè xửng nhỏ, đây cũng là một trong những thú vui tao nhã.
Bạn có thể bắt gặp nhiều loại mè xửng như mè dẻo, mè giòn, mè đen, mè gương. Nếu mè xửng có màu vàng trong, khi bóp hoặc bẻ thấy mềm nhẹ nhưng không gãy, thả tay ra lại trở về hình dạng cũ là mè xửng loại tốt.
4. Chè Huế
Không ngoa khi gọi Huế là kinh đô của các loại chè và chè hẻm là một trong những đặc trưng của xứ Huế. Cứ đi chừng vài bước, bạn sẽ lại bắt gặp một tiệm hoặc gánh chè rong trong hẻm.
Những món chè ngon và lạ được bán quanh năm suốt tháng có thể kể đến như chè bột lọc thịt quay, chè chuối khoai môn, chè đậu ngự, chè ngô, chè hạt sen…
5. Nem lụi Huế
Nem lụi là một trong những điều tuyệt vời về ẩm thực Huế. Nem lụi Huế thường được ăn kèm với rau sống, thơm, khế, giá, ớt như cuộn thịt của người miền Nam. Điều khác biệt ở món ăn này chính là món nước chấm đặc biệt có tên gọi là “nước lèo”. Thử qua nem lụi Huế tại các địa chỉ sau:
6. Tré Huế
Thoạt nhìn, nhiều du khách sẽ dễ bị nhầm lẫn giữa tré Huế và nem chả Huế. Vị của tré thơm mùi thính, vị ngọt đậm, hơi chua. Tré Huế có hai loại là tré heo và tré bò. Nem và tré Huế phải mua ở phố Đào Duy Từ mới đúng chuẩn vì phố Đào Duy Từchuyên sản xuất và bán nem chả tré từ xưa đến nay ở Huế.
7. Bánh canh Nam Phổ
Bánh canh Nam Phổ xuất phát từ làng… Nam Phổ. Nước bánh có hơi đục và kẹo do bánh canh Nam Phổ được nấu từ bột gạo và bột lọc theo tỉ lệ 3 gạo – 1 lọc. Nước dùng bánh canh còn có thịt ba chỉ và tôm. Khi ăn, bạn nhớ thêm chút ớt tăng độ cay để cảm nhận trọn vẹn cái ngon đúng chất Huế. Cứ mỗi buổi chiều, song song với các gánh chè rong chính là sự hiện diện của những gánh bánh canh Nam Phổ.
8. Tôm chua Huế
Tôm chua là một món đặc sản Huế bình dị mà bạn khó có thể thấy ở những tỉnh thành khác. Bản thân tôm đã có vị thanh mát, ngọt dịu nay được pha với cay nồng từ các loại gia vị chẳng những không át được vị mát lành vốn có của tôm mà còn thật hài hòa và quyến rũ khi ăn cùng với các món ăn kèm khác.
Khi chế biến, họ đặc biệt không sử dụng loại tôm biển to mà chỉ chọn tôm nước ngọt, tôm sông, tôm đất nhỏ. Lý do là vì tôm nhỏ thì dễ thấm đều gia vị hơn và khi bày biện lên dĩa, chén hay xếp trong hũ trông cũng đẹp mắt hơn. Tôm chua Huế thường được ăn kèm như gỏi cuốn với thịt luộc, bánh tráng cùng các loại rau sống. Ngoài ra, nếu bạn không có nhiều thời gian để cuốn bánh tráng, bạn cũng có thể ăn tôm chua với cơm nóng.
9. Vả trộn
Ở Huế, khi có ai rủ bạn ăn “vả” tức là họ muốn bạn ăn chơi, ăn cho vui miệng. Có lẽ vì thế mà trái vả ở Huế thường để dùng làm món ăn chơi, khai vị. Đã đến đây thì bạn nhất định phải ăn thử trái vả vì đây mới đúng là đặc sản Huế, chỉ Huế mới có vả mà thôi, đảm bảo không đụng hàng với bất kỳ xứ nào khác.
Bánh tráng nướng là “cặp bài trùng” với vả trộn. Xúc miếng vả trộn bằng bánh tráng, bỏ vào miệng thì mới đúng là cách ăn của người Huế.
10. Kẹo cau
Tên gọi “kẹo cau” xuất phát từ hình dáng giống trái cau của loại kẹo này, trông giống một quả cau được bổ ra. Đây là một thức quà vặt mà trẻ con rất thích, gồm có phần nước đường bên trong màu vàng nhạt đã khô lại, tượng trưng cho hạt cau, còn phần ngoài màu trắng, là thịt cau, làm bằng bột trộn đường.
11. Bánh bèo
Nhắc đến Cố đô và những món đặc sản Huế thì làm sao có thể bỏ qua vô vàn các loại “bánh” nơi đây, từ ngọt đến mặn, Huế đúng là thiên đường của bánh. Mở đầu danh sách này nhất định phải kể đến món bánh bèo trứ danh.
Thưởng thức bánh bèo Huế đúng nghĩa phải là bánh được làm trong từng chén nhỏ và sắp lên cái mẹt tre. Trên mặt những chiếc bánh trắng muốt ấy là màu cam đỏ của tôm chấy, màu vàng của hành phi và tóp mỡ cùng màu xanh của mỡ hành. Chan chút nước mắm ớt lên trên trước khi ăn, bạn sẽ cảm thấy như tất cả tinh hoa đất trời đều tụ lại trong chén bánh bèo Huế.
Nước mắm ngọt phải có ớt cay mới làm bật được vị ngon của bánh bèo Huế.
Ở Huế có hai địa điểm bánh bèo gánh thu hút khách du lịch nhiều nhất là bánh bèo gánh Nam Phổ và Đốc Sơ. Bên cạnh đó, còn có những tiệm, quán bán bánh bèo lâu đời như bánh bèo Ngự Bình và Tây Thượng.
12. Bánh nậm, Bánh Khoái, Bánh Bột lọc
Chiếc bánh nậm hình chữ nhật, được bọc trong lá dong, với lớp bột trắng ngần điểm xuyến màu tôm hồng bắt mắt. Một bát bánh nậm thường sẽ có thêm chả tôm, chan nước mắm ngọt để làm đậm thêm vị bánh.
Lớp vỏ bột của bánh khoái nhỏ, dày và giòn hơn bánh xèo. Đó là về bề ngoài, khi ăn vào, vị của hai món ăn cũng khác biệt, chủ yếu là do chén nước chấm ăn kèm làm nên. Nước chấm của bánh khoái được gọi là “nước lèo”. Nước lèo của món đặc sản Huế bánh khoái được làm từ gan heo, thịt nạc băm nhuyễn, mè rang, đậu phộng giã nhuyễn cùng nước tương đậu nành Huế chính gốc.
Bánh bột lọc Huế được chia làm hai loại là bánh gói (bánh được gói trong lá chuối hoặc lá dong) và bánh trần (không gói lá), nhưng loại nào cũng đều hấp dẫn thực khách nhờ phần bột chín trong suốt để lộ ra phần tôm đỏ gạch đẹp mắt và ngon miệng. Nhân bánh thường là tôm, thịt ba chỉ thái nhỏ, cũng có nơi để nguyên con tôm nhỏ.
Cũng giống như các món bánh đặc sản Huế khác, bánh bột lọc chỉ ăn với mắm ngọt cay, không cần ăn kèm rau sống.
13. Bánh ram ít
Nếu xét trong các món bánh mặn thì bánh ram ít có phần kỳ công hơn cả từ hình dáng, cách phối màu cho đến cách làm.
Tên gọi “bánh ram ít” là sự kết hợp của hai bánh: bánh ram và bánh ít. Phần viên bánh tròn màu trắng ở trên là bánh ít, phần bánh chiên ở dưới là bánh ram. Khi ăn bánh cũng là một trải nghiệm rất độc đáo. Khi cắn, đầu tiên ta cảm nhận được cái dẻo của bột nếp, sau đó là phần nhân tôm thịt đậm đà trong bánh rồi cuối cùng là cái giòn rụm của bánh ram. Vừa ngon mắt vừa ngon miệng, bánh ram ít là món ăn ưa thích của nhiều thực khách khi đến Huế.
14. Bánh đậu xanh trái cây
Bánh đậu xanh trái cây còn được biết đến là món bánh “quý tộc” vì ngày xưa, bánh đậu xanh trái cây chỉ được thực hiện bởi những đầu bếp, thợ làm bánh nổi tiếng để dâng lên triều đình.
Bột bánh “quý tộc” được làm từ đậu xanh, thạch và màu thực phẩm. Sau khi trộn bột, người thợ phải dùng tay nặn ra hình dáng các loại củ, trái cây phổ biến như cam, mận, táo, ớt,… Cách thưởng thức bánh đậu xanh trái cây đúng Huế phải vừa uống trà, vừa ăn bánh và hàn huyên, tâm sự.
15. Hến xúc bánh tráng đặc sản Huế
Một món đặc sản ở Huế mà bạn không thể bỏ qua chính là hến xúc bánh tráng. Thành phần của món ăn này bao gồm, hến, tỏi phi, đi kèm với bánh tráng nướng hoặc bánh phồng tôm. Tuy đơn giản nhưng vị thơm ngon của hến trộn lẫn với sự giòn rụm của bánh tráng nướng khiến người ăn lúc nào cũng phải thổn thức.
16. Cơm âm phủ – đặc sản Huế
Cơm âm phủ là một món ăn đặc sản của Huế mà bạn chắc chắn không được bỏ lỡ. Theo nhiều câu chuyện dân gian kể lại, trong lúc vua Bảo Đại đi vi hành, ngài cảm thấy đói bụng và đã được một người dân địa phương thiết đãi món ăn này.
Thành phần của món cơm âm phủ bao gồm rau cải, dưa leo, trứng, thịt được bày trí tươm tất trên đĩa. Sau khi thưởng thức xong, vua đã khen tấm tắc món ăn này và kể cả khi về lại cung, ngài đều yêu cầu nhà bếp phải làm lại món ăn này.
Từ đó, câu chuyện về món ăn tiến vua của cơm âm phủ ra đời.
Bên cạnh các đặc sản tại Huế, nơi đây còn có rất nhiều cảnh đẹp thi vị nên thơ đang chờ bạn khám phá.
QT (SHTT)
